Gamze Gündoğmuş

Gamze Gündoğmuş

Mevsim Değişikliğinin Psikoloji Üzerinde Etkisi

Mevsim değişikliğinin insan ruh hali üzerinde ki değişimini bazen çevremizden, bazen kendimizden gözlemlememiz oldukça mümkündür.  Doğanın düzeninde görülen değişiklikler kadar insan üzerinde de birçok değişim yaşanıyor. Bedende gözle görülen fizyolojik etkilere ek olarak psikolojik etkiler de azımsanmayacak düzeydedir ve bilimsel bir gerçekliktir.

Güneş ışığının artışı ile doğadaki her canlı canlanıyor, bizlerde de vücudumuz güç topluyor. İlkbaharın gelişiyle ağaçların yeşermesi, çiçeklerin açması, kışın hiç görmediğimiz birçok hayvanın görülmesiyle doğa adeta yeniden şekil alıyor. Psikoloji açısından ele alacak olursak hormonlarımız ışığa bağlı olarak değişiklik gösteriyor. Değişen hormonlarımızda bizde farklı etkiler bırakıyor. Yaz aylarında daha az olumsuz psikolojik etkilerle karşılaşıyorken sonbahar ve kış aylarında güneş ışığının azalması, havanın kararması, gece- gündüz saatlerinin değişimiyle birçok psikolojik etki görülebiliyor.
Mevsim değişimine bağlı olarak ortaya çıkan bu durumlara, çevreye ve zamana uyum sağlamakta bazı insanlar güçlük çekebilmektedir. Kimi insan sıcak havayı sevmez, dışarının daha canlı, kalabalık, hareketli olmasından dolayı sorun yaşayabilir, ve şu an yaşadığımız mevsim değişiminde daha iyi hissediyordur. Kimi insan da güneş ışığının ortaya çıkmasıyla canlanır, mutlu olur, çevrenin hareketlenmesiyle canlanır ve  şu an yaşadığımız mevsim değişiminde olumsuz duyguları aktive olmaktadır.

Mevsim değişikliğine bağlı olarak meydana gelen değişimleri iyi bir şekilde anlamalı, tanımalı ve bu yönde göre hareket etmeliyiz. 
Her mevsim değişikliğinden etkileniyoruz fakat kışa geçişte serotonin hormonunun salgılanma düzeyinin azalması sebebiyle depresif ruh halinde artış olabiliyor.  Bunu bilip dış ortamlarda yaptığımız aktivitelerden kaçınmamalı ve sosyal yaşantımızı canlı tutmalıyız. Değişimin zorlu bir süreç olduğunu ve uyum sağlamanın vakit alabileceğini ama her mevsimin ayrı bir güzelliği olduğunu unutmamalı ve kendimize ayırdığımız vakti azaltmamalıyız.
Mevsim değişikliğinin ortaya çıkardığı diğer etkilerden de bahsedecek olursak; kendimizi yorgun hissetmek, yoğun saç dökülmeleri yaşamak, uyku bozuklukları, vücut ağrıları, iştah durumunda görülen değişiklikler gibi birçok farklılık oluşabilmektedir. Kendinizi tanıyıp, değişimleri fark edip, gözlemlediğiniz durumlar ortaya çıkarsa aşağıda bahsedeceğim şeyleri yapmakta fayda görebilirsiniz.

*Öncelikle yapabildiğimiz ve yapamadıklarımızla, her şeyimizle kendimizi olduğumuz gibi kabul edebilmeliyiz.

*Düzenli olarak egzersiz yapmalıyız.

*Uyku saatlerimize dikkat etmeliyiz.

*İş dışında da hobiler edinmeliyiz.

*Sosyal ilişkiler kurmalıyız.

*Fırsat buldukça güneş ışığından faydalanmalı ve iş arasında da olsa belli aralıklarla kendimize küçük molalar vermeliyiz.

*Fiziksel bakımlarımızı yapmalıyız.

*Duyguların bulaşıcı olduğunu unutmamalı ve kendimizi kötü hissediyorsak neşeli arkadaşlarımızla buluşmalıyız.

*Pozitif duygularımıza odaklanmalıyız.

*Yüksek beklentilerden kaçınmalı, elde edemeyeceğimiz şeyler için beklentiye girmemeliyiz.

* Alkollü içeceklerin aşırı tüketiminden kaçınmalıyız.

* Kaygılı düşünceler geldiğini fark ettiğimiz zaman, şimdi yaşadığımız ana odaklanmalı ve düşünlerimizi başka bir yere yönlendirmeliyiz.

* Gerçekçi hedefler koyup, o hedefler için aşamaları belirleyip oraya doğru adımlar atmalıyız.

- - - -

Önceki ve Sonraki Yazılar
Gamze Gündoğmuş Arşivi